PODEJŚCIE SYSTEMOWE




Umiejętność poruszania się w złożonej rzeczywistości i uwzględnianiu wielu różnych i zmiennych czynników niewątpliwie ułatwia myślenie systemowe.

Petera Senge mówi, że myślenie systemowe jest „dyscypliną widzenia całości (…) Jest to sztuka widzenia wzajemnych relacji, a nie oddzielnych obiektów, charakteru zmian w czasie, a nie statycznych zdjęć migawkowych.”

Barbarą Zych twierdzi, że „najprościej rzecz ujmując, myślenie systemowe to odkrywanie wzorów powiązań i zależności wśród pozornie niepowiązanych bytów (zdarzeń, procesów, rzeczy, istot). Często związane jest z takimi opisami jak myślenie holistyczne, głębokie czy procesowe.”

Pięknie to podsumowuje dr Marcin Żółtak:

Obecnie wiemy, że niezależnie od dyscypliny:

  • świat i postrzegane w nim fenomeny możemy postrzegać jako relację i sieć wzajemnych wpływów
  • wpływające na siebie obiekty świata tworzą dynamiczne wzorce interakcji
  • wzorce interakcji wpływają na zachowania obiektów tworzących system kształtując ich strukturę
  • nie ma przyczynowość liniowej (A powoduje B), a raczej cyrkularna (A powoduje B powoduje A powoduje B …)
  • wiemy, że możemy obserwować wzorce dynamiczne systemów przewidując w pewnym zakresie ich zachowania
  • wiemy, że nie ma najlepszej metody i różne działania mogą doprowadzić do użytecznej zmiany
  • wiemy również, że zmiana jednego elementu systemu może spowodować duże zmiany w jego całościowym działaniu.